រាជធានីភ្នំពេញ៖ ដំណក់ប្រេងដំបូងពីដែនសមុទ្រកម្ពុជាបានលេចចេញជារូបរាងហើយ នាថ្ងៃនេះ ដែលនេះជាលទ្ធផលប្រវត្តិសាស្រ្តជាតិនិងជានិមិត្តរូបនៃជោគជ័យរបស់ជាតិកម្ពុជាទាំងមូល។ ថ្ងៃអង្គារ ទី១៥កើត ខែបុស្សត្រូវនឹងថ្ងៃទី២៩ ខែធ្នូ ២០២០នេះប្រទេសកម្ពុជាបានក្លាយ ជាប្រទេសផលិតប្រេងមួយដែរក្នុងចំណោមប្រទេសមួយចំនួនតូចក្នុងពិភពលោក។
យោងតាមទំព័រហ្វេសប៊ុកផ្លូវការរបស់ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដំណក់ប្រេងលើកដំបូងរបស់កម្ពុជា នឹងផ្តើមផលិតចេញពីអណ្តូងប្រេងទី១ឈ្មោះ A-0ID នៃផ្លាតហ្វមA ក្នុងប្លុកនៃឈូងសមុទ្រកម្ពុជានាថ្ងៃ២៩ ខែធ្នូឆ្នាំ២០២០នេះ។
ការចាប់ផ្តើមផលិតកម្មប្រេងនេះ គឺជាការចាប់ផ្តើមជំហានដំបូងដ៏សំខាន់សម្រាប់កម្ពុជាឆ្ពោះទៅបង្កើតបាននូវសមត្ថភាពជាតិ និងខឿនឧស្សាហកម្មប្រេងកាតឧស្ម័ន និងថាមពលនៅកម្ពុជា។ ហើយផលប្រយោជន៍សំខាន់ៗនឹងមានដូចជា៖ ចំណូលថវិកាជាតិផលសេដ្ឋកិច្ចទទួលបានពីខឿនឧស្សាហកម្មក្នុងវិស័យប្រេងកាតនិងការកសាងសមត្ថភាពជាតិក្នុងវិស័យនេះ។
គួររំលឹកដែរថាកិច្ចព្រមព្រៀងប្រេងកាតដំបូងរបស់កម្ពុជា ត្រូវបានចុះនៅឆ្នាំ២០០២ជាមួយសម្ព័ន្ធក្រុមហ៊ុនមានក្រុមហ៊ុន Chevron Oversea Petroleum (Cambodia) Ltd., LG Caltex Oil Corporation, Moeco Cambodia Co.,Ltd. និង Kris Energy)។ សម្ព័ន្ធក្រុមហ៊ុននេះដឹកនាំដោយក្រុមហ៊ុន Chevron របស់អាមេរិក។ នៅឆ្នាំ២០១០ ក្រុមហ៊ុនChevronបានប្រកាសរកឃើញជម្រករ៉ែប្រេងមានលក្ខណៈពាណិជ្ជកម្មជាលើកដំបូងរបស់កម្ពុជា និងបានកសាងគម្រោងផែនការអភិវឌ្ឍ និងអាជីវកម្មដើម្បីស្នើសុំរាជរដ្ឋាភិបាលពិនិត្យ និងសម្រេច។ តាមផែនការនោះផលិតកម្មប្រេងដំបូងគ្រោងនឹងចាប់ផ្តើមនៅអំឡុងខែធ្នុឆ្នាំ២០១២។ ប៉ុន្តែដោយការពិនិត្យលក្ខណៈបែងចែកផលសេដ្ឋកិច្ចច្បាប់ពាក់ព័ន្ធ នឹងផែនការអភិវឌ្ឍនិងអាជីវកម្មស្នើឡើងដោយក្រុមហ៊ុនChevron នៅពេលនោះបានតម្រូវឱ្យភាគីទាំងពីរត្រូវចរចារកែសម្រួលលក្ខខណ្ឌកិច្ចព្រមព្រៀងមួយចំនួនឡើងវិញដើម្បីឱ្យមានភាពសមស្របជាមួយបទប្បញ្ញតិ្តច្បាប់កម្ពុជាផង និងមានសមធម៌កាន់តែប្រសើរក្នុងការបែងចែកផលសេដ្ឋកិច្ចនៃផែនការអាជីវកម្មនេះផងដូចនេះដំណើរការអនុវត្តតាមផែនការផលិតប្រេងនៅខែធ្នូ២០១២ ក៏ត្រូវបានរាំងស្ទះមិនអាចអនុវត្តបាន។
ការចរចារកិច្ចព្រមព្រៀងប្រេងកាត ក៏ត្រូវបានប្រព្រឹត្តទៅយ៉ាងស្វិតស្វាញរវាងភាគីទាំងពីរ(រាជរដ្ឋាភិបាលនិងក្រុមហ៊ុន)ទាំងលើទិដ្ឋភាពច្បាប់បច្ចេកទេស និងសេដ្ឋកិច្ច។ក្នុងរយៈពេលចរចារដ៏តឹងតែងនេះក្រុមហ៊ុន Chevron Oversea Petroleum (Cambodia) Ltd., LG Caltex Oil Corporation និង Moeco Cambodia Co.,Ltdបានស្នើសុំដកខ្លួនចេញបន្តបន្ទាប់គ្នានៅឆ្នាំ ២០១៤ និង២០១៦។ ការចរចារត្រូវបានបន្តអូសបន្លាយពេលយ៉ាងយូរតាំងពីឆ្នាំ២០១០ រហូតដល់ថ្ងៃទី២៣ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៧ទើបសម្រេចបាននូវកិច្ចព្រមព្រៀងថ្មីនិងគម្រោងផែនការអភវិឌ្ឍ និងអាជីវកម្មអណ្តូងប្រេងថ្មីដែលបើកផ្លូវឱ្យដំណើរការសាងសង់និងអភិវឌ្ឍផ្លាតហ្វមអណ្តូងប្រេងអាចចាប់ផ្តើមបាន៕
